Ekosystem lasu czyli biogeocenoza jest zespołem (lub grupą) roślin i zwierząt osadzonych w jednym środowisku danego biotopu. Takie ekosystemy grupowane są często jako jedna grupa przyrodnicza, ale też jako jako zbiór różnych biotopów. Nazywamy to wtedy kompleksem ekosystemów. Biologicznie ekosystem można określić jako terytorium przyrodnicze o spójnych cechach gatunkowych pod względem roślinnym i zwierzęcym.
Dzięki swojej różnorodności biotopy występujące na całym świecie mogą pochwalić się gatunkami roślin czy zwierząt, które są specyficzne dla danej szerokości georaficznej. Ekosystem lasu tropikalnego czy tego, który znajduje się w klimacie umiarkowanym będzie znacznie się różnił od pozostałych.
Czynniki wpływające na zróżnicowanie leśnych ekosystemów.
Główne czynniki, które wpływają na różnorodność ekosystemów jest przede wszystkim szerokość geograficzna i klimat w jakim się znajdują. Temperatura oraz warunki pogodowe również wpływają na dobór naturalny form występujących w danym ekosystemie leśnym.
Kolejnym czynnikiem, który wpływa na ukształtowanie się biosystemu lasu jest skład gleby. W zależności od jej żyzności możemy spodziewać się wystąpienia specyficznych gatunków roślin, co znacznie wpływa na zróżnicowanie biologiczne danego terenu. Dlatego też w zależności od regionu świata, w którym znajduje się dany biotop, można spodziewać się różnego okresu wegetacyjnego roślin.
W jednym ekosystemie lasu (czyli na konkretnym obszarze, w konkretnym biotopie) może występować nawet do kilku tysięcy różnych form życia. Każde piętro takiego ekosystemu jest zamieszkałe przez organizmy różnego pokroju, a im bogatszy skład np. gleby i zróżnicowania roślinnego, tym większej ilości gatunków zwierząt można spodziewać się w jednym ekosystemie.
Struktura ekosystemu lasu – opracowanie naukowe
Zróżnicowanie ekosystemów pod względem bioróżnorodności jest cały czas tematyką badań. Obserwacja zmian zachodzących w konkretnych biotopach pozwala na poznanie nowych gatunków czy zmian zachodzących w dotychczas poznanych odmian gatunkowych.
Możemy wyróżnić kilka struktur ekosystemu leśnego, który również możemy odnieść do całości
Układ troficzny – powiązania pokarmowe, zwane dalej łańcuchem pokarmowym
Układ konkurencyjny – występowanie gatunków o podobnych lub takich samych wymogach pokarmowych na jednym terenie
Układ paratroficzny – jest to układ, w którym nie występuje konkurencyjność względem pod względem wymagań pokarmowych
Rozwój wewnętrznej struktury ekosystemu leśnego trwa wiele lat. Dzięki wykształceniu wspólnych cech, które pozwalają przetrwać zarówno formom roślinnym, jak i zwierzęcym można zaobserwować symbiozę godną podziwu. Przyroda jako jedna z najdoskonalszych form (o ile nie najdoskonalsza) wykształciła mechanizm, który pozwala trwać ekosystemowi mimo jego częściowego np. naruszenia pod względem struktury.
Każde środowisko (biotop) również posiada podział wewnętrzny pod względem “pięter”, które wchodzą w całość struktury ekosystemu leśnego. Rozróżnia się odpowiednio:
Runo – poszycie leśne czyli wszelka roślinność bytująca w najniższym piętrze w gruncie lub tuż nad nim
Podszycie leśne – średnie piętro, gdzie najczęściej umiejscowione są niskie krzewy i drzewa
Drzewostan – zazwyczaj porośnięty drzewami wysokimi i/lub roślinami typu pnącza lub
Człowiek, a ekosystem lasu
Człowiek jest częścią globalnego ekosystemu, ale też najbardziej ekspansywną formą życia na ziemi. Postęp technologiczny wyprzedza ewolucję, a tym samym zdaje się zatracać swoją pozycję w naturze. Rozszerzanie ludzkich siedlisk kosztem ekosystemów leśnych może spowodować naruszenie wrażliwy biotop.
Dlatego w przypadku środowisk zagrożonych naszymi działaniami, powinno mieć sie na względzie ich ochronę. Dzięki zachowaniu bioróżnorodności nie zostanie zachwiany ekosystem lasu, a pozostawienie przestrzeni naturalnemu biegowi przywraca spójność biologiczną.